Postępowanie spadkowe w Austrii odbywa się inaczej niż w Polsce.
W Polsce po śmierci osoby bliskiej trzeba samemu zatroszczyć się o sprawę spadku. Oznacza to, że dopóki z własnej inicjatywy nie umówimy się na termin u notariusza lub nie zgłosimy się do sądu, dopóty ani majątek nie będzie podzielony, ani nie zostaną uregulowane różne sprawy urzędowe. Bez odpisu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie będzie możliwe np. przepisanie dowodu rejestracyjnego czy własności nieruchomości w księdze wieczystej.
W Austrii postępowanie wyglada inaczej. Tutaj sprawę spadku przejmują organy państwowe. Najpierw urząd wystawiający akt zgonu wysyła kopię tego dokumentu do sądu rejonowego – właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania osoby zmarłej. Sąd ten, niezależnie od rodziny zmarłego, z urzędu otwiera postępowanie spadkowe. Do jego praktycznego przeprowadzenia wyznacza notariusza, którego w tej roli nazywamy „komisarzem sądowym” (Gerichtskommissär).
To właśnie komisarz sądowy jest tymczasowym zarządcą masy spadkowej. Nawiązuje on kontakt z bliskimi zmarłego i zaprasza ich na spotkanie w jego kancelarii, na tzw. Todesfallaufnahme. Celem tego terminu jest uzyskanie wszelkich istotnych informacji dotyczących osoby zmarłej. Notariusz ten przeprowadza wywiad na podstawie specjalnego katalogu pytań. Również do jego obowiązków należy sprawdzenie, czy istnieje oficjalnie zarejestrowany testament stanowiący podstawę podziału majątku.
Na podstawie uzyskanych informacji komisarz sądowy ustala, co faktycznie wchodzi w skład masy spadkowej, czyli na przykład, ile pieniędzy zmarły miał na koncie bankowym, jakie posiadał nieruchomości, czy miał akcje, czy był zadłużony itd. Notariusz sporządza zestawienie majątkowe, tzw. Vermögensaufstellung. Na tym etapie postępowania spadek ma status osoby prawnej, wobec której można na przykład zgłaszać roszczenia.
Po zebraniu wszystkich istotnych informacji o stanie majątku osoby zmarłej, notariusz ustala ostateczną wartość spadku. Wówczas ustaleni spadkobiercy podejmują decyzję, czy przyjmują spadek warunkowo, bezwarunkowo czy go odrzucają. Takie oświadczenie nazywamy Erbantrittserklärung, czyli oświadczenie o przyjęciu spadku.
Ukoronowaniem postępowania spadkowego jest „stwierdzenie nabycia spadku”, co w Austrii określa się terminem Einantwortung. Jest to postanowienie wydawane przez sąd na podstawie oświadczeń o przyjęciu spadku. Takie postanowienie opatrzone klauzulą prawomocności stanowi podstawę do dalszych czynności prawnych spadkobierców, jak np. pobranie środków pieniężnych z kont bankowych lub rozwiązanie książeczek oszczędnościowych.
Cały ten proces może trwać wiele miesięcy. Często nie jest możliwe, żeby potencjalni spadkobiercy stawiali się w Austrii na kolejne terminy u notariusza. Zdarza się też, że bliscy zmarłego mieszkają w różnych krajach świata, co jeszcze dodatkowo utrudnia sprawne przeprowadzenie postępowania spadkowego.
W takich sytuacjach najpraktyczniejszym rozwiązaniem jest upoważnienie kancelarii adwokackiej do reprezentacji w tej sprawie. W naszym przypadku dodatkowym atutem jest możliwość komfortowej komunikacji w języku polskim. Zapraszamy!